Puoro whakamatautau |
waiata whakamatautau (mai i te lat. experimentum – whakamātautau, wheako) – waiata i titoa hei whakamatautau i nga titonga hou. nga tikanga, nga ahuatanga hou o te mahi, nga mea tangi rereke, me era atu. Ko te kaupapa o E. m. he mutunga kore; ka uru mai ki nga korero penei i te "rapu auaha", "whakahoutanga", "te wheako maia" ranei (me te ahua kino) "he huarahi i puta ki te kore tumanako". Ko te hononga o enei ariā me o raatau whakawhitinga ka whakakore i te kupu "E. m.” marama me nga rohe pumau. I te nuinga o nga wa, ko nga mahi e kiia ana ko E.m., i te wa o te wa, ka uru ki nga mahi mahi ka ngaro to raatau taketake. he pa o te whakamatautau ("atonality" i roto i te Liszt's Bagatelle Without Key, 1885; te nekeneke o te papanga tangi i roto i te waahanga a Ives mo te roopu ruma Ko te Uiui Kaore i Whakautua, 1908; te hanganga dodecaphonic i tino whakawhanakehia i roto i te waahanga Orchestral iti a Webern No. 1, 1913; "piana kua rite" i te Cage's Bacchanalia, 1938, etc.). Ko nga whakamatautau-katakata ka taea hoki te tohu ki a E. m., hei tauira. waiata i tuhia e ai ki nga tohutao o te pukapuka na te tauira a Bach a Kirnberger “The Hourly Ready Writer of Polonaises and Minuets” (1757) or the book attributed to Mozart “A Guide to Composing Waltzes in Any Quantity Using Two Dice, Without Having the Slightest Idea o Waiata me te Tito” (1793).
I nga tau 50. 20th century Ko te waiata raima, te puoro hiko, i kiia ko te puoro hiko (i te tau 1958, ko P. Schaeffer te kaihanga o te waiata raima, i arahi i te tuatahi o nga tau tekau ma rua o nga waiata whakamatautau i Paris). Pehea a E. m. whakaarohia hoki, hei tauira, te whakahiatotanga o te marama me te puoro (puoro marama), puoro miihini.
Te whakamatautau waiata. toi-ve, hanga i te ahua o te kanapa me te hou o te toi. te fariiraa, e kore e arahi i nga wa katoa ki te hua tino pai, no reira ka pohehe nga kaiwaiata ki a E. m.: "He mea te whakamatautau i roto i nga mahi putaiao, engari kaore he tikanga o te titonga (waiata)" (IF Stravinsky, 1971, p. 281).
Tohutoro: Zaripov R. Kh., Ural melodies (i runga i te tukanga o te tito waiata me te rorohiko hiko Ural), Knowledge is Power, 1961, No 2; tana ake, Cybernetics and music, M., 1963, 1971; Galeev B., Scriabin me te whanaketanga o te whakaaro o te waiata kitea, i roto i: Music and Modernity, vol. 6, M., 1969; tana ake, Waiata marama: te hanganga me te mauri o te toi hou, Kazan, 1976; Kirnberger J. Ph., Der allezeit fertige Polonoisen- und Menuettencomponist, B., 1757; Vers une music experimentale, “RM”, 1957, Numéro special (236); Patkowski J., Zzagadnien muzyki eksperimentalnej, "Muzyka", 1958, rok 3, no 4; Stravinsky I., Craft R., Kōrerorero me Igor Stravinsky, NY, 1959 (whakamaori Russian – Stravinsky I., Dialogues …, L., 1971); Cage J., Zur Geschichte der experimentellen Musik in den Vereinigten Staaten, “Darmstädter Beiträge zur neuen Musik”, 2, 1959; Hiller LA, Isaacson LM, Whakamātau waiata, NY, 1959; Moles A., Les musiques experimentales, P.-Z.-Bruz., 1960; Kohoutek C., Novodobé skladebné teorie západoevropské hudby, Praha, 1962, i raro i te taitara: Novodobé skladebné smery v hudbe, Praha, 1965 (whakamaori Russian – Kohoutek Ts., Technique of Composition in Music of the 1976th Century) ; Schdffer B., Maly informator muzyki XX wieku, Kr., 1975. Tirohia hoki te rama. i raro i nga tuhinga waiata raima, waiata hiko.
Yu. N. Kholopov
